Ministerstwo Finansów w ramach działań edukacyjnych   rozpoczęło 7 lipca 2015r. kampanię letniej edycji akcji paragonowej pod hasłem "Nie daj się oszukać- Sprawdź paragon". Akcja ma charakter edukacyjny, jej celem jest  zwiększenie liczby podatników żądających wydania paragonu, uświadomienie konsumentom, że nie otrzymując paragonu są oszukiwani, bo pieniądze trafiają do "kieszeni" usługodawcy, zapewnienie uczciwej konkurencji, zmniejszenie szarej strefy.

Akcja ta prowadzona była w okresie ferii zimowych i wakacji letnich, przez urzędy kontroli skarbowej, izby oraz urzędy skarbowe w całej Polsce. W poprzednich edycjach w działaniach edukacyjnych wykorzystywane były rysunki satyryczne znanego polskiego rysownika Andrzeja Mleczko, które poprzez swoją lekką i dowcipną formę zachęcały konsumentów do brania paragonów.

W najbliższym czasie planowane jest kolejne przedsięwzięcie, związane z uświadomieniem społeczeństwu roli paragonów, loteria paragonowa. Prawidłowy paragon to ważny aspekt loterii, gdyż w losowaniach będą brały udział tylko te zweryfikowane. Paragony niefiskalne nie będą mogły być rejestrowane na stronie loterii i brać w niej udziału.

Paragon fiskalny
Paragon fiskalny jest dokumentem fiskalnym emitowanym przez kasę rejestrującą dla nabywcy w momencie sprzedaży, potwierdzającym dokonanie tej transakcji. Każdy paragon fiskalny zawiera charakterystyczne elementy:

• centralnie umieszczony napis paragon fiskalny,
• NIP wystawcy, jego nazwę i adres,
• nazwę towaru lub świadczonej usługi,
• cenę,
• logo i numer unikatowy kasy.

Czy każdy musi wydawać paragon fiskalny?
Z obowiązku wydawania paragonów fiskalnych (na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (link otwiera nowe okno w innym serwisie)) zwolnieni są podatnicy, którzy m.in.:

• w roku podatkowym nie osiągnęli obrotu w wysokości 20.000 zł ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (tzw. zwolnienie podmiotowe) lub
• wykonują czynności określone w załączniku do tego rozporządzenia (np. dokonują sprzedaży towarów w systemie wysyłkowym, gdzie zapłatę sprzedawca otrzymuję za pośrednictwem m.in. banku).

Kto nie może skorzystać ze zwolnienia?
W stosunku do niektórych czynności ww. zwolnienia nie mają zastosowania (czynności wymienione w § 4 tego rozporządzenia). Są to m.in. dostawa paliw silnikowych czy gazu płynnego, wyrobów tytoniowych i napojów alkoholowych.

Dla kogo okres przejściowy?
Zwolnień nie stosuje się również w przypadku takich czynności jak np. usługi fryzjerskie, kosmetyczne, kosmetologiczne, prawnicze, usługi opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, usługi związane z wyżywieniem świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne. Mimo że do tych czynności nie stosuje się zwolnień, przy wprowadzaniu wymogu bezwzględnego ewidencjonowania zdecydowano się na wprowadzenie okresu przejściowego na zainstalowanie kasy (2-3 miesięcy od rozpoczęcia ich wykonywania). Oznacza to, że podatnik nowo otwierający działalność gospodarczą np. w zakresie usług fryzjerskich (który nie prowadził wcześniej w ogóle działalności) ma 2-3 miesięcy (w zależności od tego kiedy w miesiącu dokona pierwszej czynności) na zainstalowanie kasy.

Paragon niefiskalny
Paragon niefiskalny jest dokumentem wystawianym przed fiskalizacją kasy i nie powinien być przekazany kupującemu jako dowód zakupu, jeżeli sprzedawca jest zobowiązany do ewidencjonowania obrotów na kasach rejestrujących. W przypadku niewydania paragonu, jak również wydania paragonu niefiskalnego przez podatnika, na którym ciąży obowiązek jego wystawienia, wartość podatku VAT z reguły i tak jest pobierana od konsumenta. To konsument ostatecznie płaci podatek w cenie towaru lub usługi, jednak nie trafia on do budżetu, lecz do „kieszeni" sprzedawcy. Co jest istotne nie tylko z punktu widzenia społecznego, ale również w aspekcie uczciwej konkurencji – przedsiębiorców, którzy rzetelnie płacą podatki.

Przykładem branży, w której zjawisko paragonów niefiskalnych jest szczególnie obecne, jest gastronomia. Funkcjonuje tu często „paragon" potocznie nazywany rachunkiem lub paragonem kelnerskim.

Paragony niefiskalne w praktyce
Często spotykaną sytuacją w punktach sprzedaży jest próba wydawania potwierdzenia zapłaty kartą płatniczą jako paragonu. Wydruk z karty, stanowiący dowód zapłaty kartą płatniczą lun kredytową nie zastępuje paragonu fiskalnego.