Gmina Iłów wielokrotnie doświadczała działań wojennych. Na terenie Gminy trwały zacięte walki w 1914 roku, a potem w 1939 podczas Bitwy nad Bzurą. Jest wiele miejsc pamięci m.in. trzy cmentarze I Wojny (Iłów, Obory, Wszeliwy), mogiły żołnierskie II Wojny na cmentarzach parafialnych w Iłowie, Brzozowie i Giżycach. W 1932 roku wdzięczni za odzyskanie niepodległości Iłowianie uroczyście odsłonili Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego, a miejscowej szkole nadano imię Marszałka. Imię szkoły przywrócono w 2004r., ale niestety mimo prób pomnika nie udało się odbudować.

Do 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości Gimnazjum im. Jana Pawła II w Iłowie starannie się przygotowywało. Plany zostały zrealizowane, mimo że od 1 września 2017 roku Gimnazjum włączono w skład Szkoły Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Iłowie. Nauczyciele wraz z uczniami uczestniczyli w Rajdach Szlakiem Wielkiej Wojny organizowanych przez Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą. Rada Rodziców iłowskiego Gimnazjum ufundowała jubileuszową tablicę, a jedna z klas zrealizowała projekt edukacyjny „Droga do Niepodległości”. Ponadto odbyła się wyjątkowa lekcja historii z udziałem Elżbiety Skotnickiej - Trackiej, wnuczki poległego na ziemi sochaczewskiej gen. Stanisława Grzmot-Skotnickiego. W swoim wystąpieniu do młodzieży Pani Skotnicka nawiązała też do roli swojego dziadka w Legionach Piłsudskiego. Był on jednym z siedmiu ułanów w legendarnym pierwszym i drugim patrolu Beliny-Prażmowskiego.

Wielki jubileusz i walory historyczne Iłowa skłoniły pasjonatów rowerów do zorganizowania rajdu „100 kilometrów na 100.Rocznicę Odzyskania Niepodległości”. Rajd zorganizowany w końcu roku szkolnego przebiegał niezwykle urokliwą trasą wzdłuż Wisły, Płock – Iłów – Płock, szlakiem miejsc pamięci Wielkiej Wojny. Patronem rajdu była Międzyzakładowa Komisja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w Płocku. Po złożeniu hołdu Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu przy pomniku poświęconym poległym żołnierzom w 1914-1918 r. oraz obrońcom Płocka 1920 r. spoczywającym na Cmentarzu Garnizonowym w Płocku, rajd wyruszył w kierunku Iłowa. Uczestnicy zatrzymali się w Świniarach, przy kapliczce upamiętniającej powódź 2010 roku. W Piotrkówku do rajdu dołączyła grupa harcerek z Ośrodka „Dom na Szlaku” w Załuskowie wraz z opiekunką Ewą Grzywacz. Po drodze zatrzymaliśmy się przy cmentarzu Wielkiej Wojny w Oborach na skraju lasu Rzepki. Odwiedziliśmy też cmentarz w Iłowie i mogiły żołnierskie z 1914 i 1939 roku. Przewodnikiem na całej trasie była nauczycielka historii i geografii w Gimnazjum, a teraz w Szkole Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Jolanta Kraśniewska.

Dorobkiem Gimnazjum są tablice upamiętniające ważne wydarzenia w historii Iłowa oraz promujące walory naturalnego środowiska. Właśnie przy tych tablicach na terenie szkolnym zakończył się pierwszy dzień rajdu. Szkolna stołówka przygotowała dla wszystkich grochówkę ufundowaną przez organizatora, a życzliwe sponsorki upiekły pyszne ciasta.

Drugi dzień rajdu przewidywał zwiedzanie Skansenu Osadnictwa Olenderskiego z kościołem ewangelickim w Wiączeminie, a potem Mszę Św. w Troszynie Polskim. Niestety Skansen ze względu na prace remontowe był niedostępny. Nic straconego, plany zrealizujemy podczas planowanej, kolejnej edycji rajdu.

Dziękuję uczestnikom Rajdu, a także Markowi Krysztofiakowi - przewodniczącemu MKOiW NSZZ „Solidarność” i radnemu Rady Miasta Płock - za przekazane środki na poczęstunek, Ewie Ryfa –dyrektorowi Szkoły Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego - za udostępnienie obiektu. Dziękuję Leszkowi Brzeskiemu - radnemu Rady Miasta Płock, który od wielu lat jest organizatorem podobnych inicjatyw w Płocku. Mimo nakładających się zobowiązań wziął udział w rajdzie. Oprócz walorów rekreacyjnych, satysfakcji z pokonania słabości, rajd skłonił uczestników do refleksji nad postawami patriotycznymi. Mimo narzekań na codzienne problemy, wszyscy uczestnicy podkreślali, jakim dobrem jest Pokój i w jakim pięknym kraju żyjemy.

Jan P. Kraśniewski

przewodniczący Koła NSZZ „Solidarność” w SP w Iłowie